Cerrahinin endikasyonlar:
Standart bilgilerimize göre VKİ 40 üstü yada VKİ 35 üstü en az bir yandaş hastalığa sahip bireyler cerrahi adayı olarak kabul edilmektedir. Tip 2 diyabet, hipertansiyon, yağlanmış karaciğer ve dislipidemi gibi metabolik hastalılara sahip bireyler VKİ gruplarına göre iyi analiz edilerek cerrahi adayı olabilmektedir. Kas, iskelet, eklem sorunları, fonksiyonel ve psikiyatrik sorunlar ve uyku apnesi de obeziteye eşlik edebilen ve kişilerin morbid obez tanımına girmesine neden olan önemli sorunlardır.
Vücut kitle endeksi 30-35 aralığında olan ve standart antidiyabetik tedavilerle hastalığı kontrol altına alınamayan bireylerde artık endokrinog kararı olması şartı ile metabolik cerrahi endikasyonları arasına girmiştir.
Ameliyat öncesi değerlendirme ve hazırlık :
Başarılı bir ameliyat öncesi en önemli faktörler doğru hasta seçimi, doğru yöntem seçimi ve ameliyatın güvenli olarak uygulanabilmesidir. Bu nedenle detaylı inceleme, farklı bölümlerce muayene ve bilgilendirme ve tetkikler büyük önem taşımaktadır. Detaylar hakkında bilgi sahibi olabilmeniz için uluslararası standartlara göre gerek görülen incelemelerin listesi aşağıda sıralanmıştır.
Endokrinoloji/Dahiliye muayene
Genel Cerrahi muayenesi*
Psikiyatri-psikoloji değerlendirmesi
Beslenme uzmanı değerlendirmesi, yağ dağılımı analizi
Göğüs Hastalıkları değerlendirmesi (gerek duyulursa)
Kardiyoloji değerlendirmesi (gerek duyulursa)
Tüm batın USG
Meme USG/mamografi
Gastroskopi
50 yaş üstü ve risk gruplarında kolonoskopi
Kan tetkikleri
Kan sayımı, tuz, vitamin ve mineral değerleri, demir düzeyi, kalsiyum ölçümü
Tiroid fonksiyon testleri
Kortizol değeri ve supresyon testi
Karaciğer testleri, böbrek testleri
Kan yağları
Kan şekeri ve insülin direnci analizi, HbA1C
*Tüm sonuçlar ile birlikte cerrahi yöntem seçimi ve programlama için genel cerrahi muayenesi
Anesteziyoloji Muayenesi ve hazırlık testleri
Kan Grubu (ABO+Rh tayini)
Akciğer grafisi P.A. (tek yön)
EKG (Elektrokardiyogram)
Pıhtılaşma testleri
Solunum fonksiyon testleri
- Hastane süreci
Hastaneye yatış genellikle ameliyat günü sabahı yapılmaktadır. Önceki gece saat 24 sonrası yemek ve içmek tamamen kesilmelidir. Cerrahi ekibin önerisi doğrultusunda emboli (pıhtı atması) engelleme amaçlı kan sulandırıcı iğne kullanımı ameliyat öncesi başlanabilmektedir. Sabah yatış sonrası servis hemşireleri tarafından ameliyat hazırlıklar tamamlanmakta (ameliyat önlüğü giydirilmesi, anti-emboli çorap giydirilmesi, takıların çıkartılması gibi) ve anestezi ekibi tarafından son kontroller yapılmaktadır.
Ameliyathane içinde hastanın bulgularının düzenli takibi için gerekli sistemler kullanılmakta, hasta uyuduktan sonra idrar sondası, nazogastrik tüp, bacaklara anti-emboli manşonlar takılmakta, ameliyat sırasında verilecek pozisyonlara uygun tespitleme yapılmakta, laparoskopi ve endoskopi sistemlerinin yerleşimi düzenlenmektedir. Ameliyatların yaklaşık %95 i laparoskopik olarak tamamlanmaktadır. Cerrahi ekip tarafından hasta güvenliği için gerekli olduğu düşünüldüğünde açık ameliyata geçme seçeneği bulunmaktadır.
Ameliyat sonrası ağrı kesici, mide bulantısı önleyici, mide koruyucu ve kan sulandırıcı ilaçlar kullanılmaktadır. Ameliyat sonrası 3 gece yatış planlanmaktadır. Ameliyat sonrası erken dönemde hastalarımızın ayağa kalkması ve hafif yürüyüşler yaparak emboli riskinin en aza indirilmesi hedeflenmektedir. Solunum egzersizlerinin yanı sıra gerek duyulursa oksijen takviyesi yapılmaktadır. Ameliyat aşamaları arasında nazogastrik sonda çekildiği için genellikle odaya çıkıldığında hastalarda idrar sondası ve karın içi sıvıları ve varsa kanı toplamakla görevli bir dren bulunmaktadır. Ameliyat sonrası birinci günü sabahından itibaren su içilmeye başlanılmakta ve aynı gün gerekli görülürse ağızdan verilen kontrast madde (radyolojik görüntü sağlayan sıvı) kullanılarak pasaj grafisi (sıvıların takıntısız ve dışarı sızmadan mideden barsağa geçtiğini görmek amaçlı) çekilmektedir.
Ameliyat öncesi hastanın değerlendirmesini yapan ve eğitimini yapan diyetisyen ekibi tarafından ameliyat sonrası erken dönem beslenme düzeni tekrar planlanarak geçiş sürecinde destek olunmaktadır. Diyabetik hastaların ilaç gereksinimleri ve beslenme ile beraber evde kullanılacak dozların ayarlaması için endokrinoloji değerlendirilmesi yapılmaktadır. Oda ve servi içinde rahatça gezilmeye başlanınca idrar sondası çıkarılmakta ve drenden gelen sıvı miktarı izlenerek genellikle ikinci gün drende çekilmektedir. Ameliyat sonrası sıvı alımı arttırılarak verilen serumlar azaltıldıktan sonra 3. gün eve çıkış süreci başlamaktadır.
Ameliyat sonrası takip
Obezite ve metabolik hastalıkların tedavisi ömür boyu sürecek bir mücadeledir. Hem hastanın hem de tedaviyi düzenleyen ekibin buna hazır olması gereklidir. Anatomik değişiklikler nedeni ile alınacak gıda miktarının kısıtlanması ve barsaklarda ki hormonal değişikliklere bağlı sağlanacak önemli faydaların; olası gelişebilecek protein, vitamin, mineral, kalsiyum ve benzeri elemanların eksikliği ile zarar görmemesi için düzenli takviyelerin tıbbı kontrol altında yapılması çok önemlidir.
Eve çıkış sonrası mide koruyucu tablet ve kan sulandırıcı iğne takviyelerine cerrahi ekibin önerilerine göre devam edilmesi istenmektedir. Genel olarak ilk 3 hafta sıvı gıdaların kullanımı sonrası püre ve ardından katı gıdalara süreci başlamaktadır. Gerekli görülen ek besin takviyeleri düzenlenmektedir.
Etkin ve kalıcı kilo verilmesi ve şeker hastalığını ve metabolik sorunların uzun vadeli kontrolü için cerrahi sonrası dönemde düzenli egzersiz alışkanlığının kazanıldığı ve kas kütlesinin korunarak desteklendiği programlara gereksinim duyulmaktadır.
Ameliyat öncesi ve sonrası dönemde konusunda donanımlı cerrah, endokrinolog, iç hastalıkları uzmanı, beslenme uzmanı, psikiyatrist/psikolog ve egzersiz programlarını düzenleyebilecek bir ekip, bu ömür boyu sürecek mücadelede hastaların en büyük güvencesi olacaktır.
Rutin takip sürecinde 1. ay ve ilk yıl 3 ayda bir, 2. yıl 6 ayda bir, ardından yıllık düzenli takip planlanmaktadır. İhtiyaca göre diyetisyen takibi daha sık olabilmektedir. Bu takip programın amacı sağlıklı kilo vermek ve metabolik hastalıklardan uzun süreli uzak kalabilmek için düzenli değerlendirmelerin yapılması, ihtiyaç duyulan vitamini mineral, demir, kalsiyum gibi elemanların takviyesi, motivasyonun yüksek tutulması, geri kilo alımının engellenmesi, ihtiyaç duyulabilecek tedavilerin zamanında yapılması ve ilaç dozlarının düzenlenmesidir.
Beslenme programları
Egzersiz reçetesi